Slim maatwerk kan erger voorkomen

In huishoudens die vastlopen in ingewikkelde bureaucratie zijn schulden verrassend vaak aanwezig. Hoewel de Doorbraakmethode geen schuldhulpmethode is, wordt deze toch vaak ingezet als mensen schulden hebben, met resultaat. ‘Alles is met elkaar verbonden, daarom richten we ons op bestaanszekerheid.’

Mensen die vastlopen in schulden ontwikkelen als gevolg daarvan andere problemen die hun fysieke en mentale gezondheid beïnvloeden. ‘Schulden vormen een katalysator voor het opstapelen van problemen binnen een huishouden,’ vertelt Eelke Blokker, oprichter van het IPW en de Doorbraakmethode. ‘Voor de oplossing kijken we daarom niet alleen naar schulden, maar naar het verstevigen van bestaanszekerheid in brede zin: woonplek, inkomen en financiële rust. Deze drie elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We zoeken naar een doorbraak op het element wat het huishouden het meest in de weg staat.’ Bestaanszekerheid is een wankel evenwicht voor huishoudens met schulden. Onvoldoende inkomen betekent dat schulden ontstaan of verergeren. Financiële rust wil zeggen dat je je geen zorgen hoeft te maken of maandelijkse lasten betaald kunnen worden en daarnaast niet onder de druk van schuldeisers hoeft te staan. Een veilige en zekere woonsituatie is van groot belang voor de levenskwaliteit. ‘Voor ieder huishouden ligt die verhouding anders. Dat vraagt om maatwerk. Een professional maakt een Doorbraakplan om te identificeren op welk terrein de doorbaak ligt die past bij het perspectief van de inwoner en diens bestaanszekerheid vergroot.’

“Schulden vormen een katalysator voor het opstapelen van problemen.”

De rekensom maken

Maatwerk maken is niet nieuw. Blokker: ‘Dat kunnen professionals natuurlijk allang. Toch is er terughoudendheid. Bijvoorbeeld uit angst voor willekeur. En dat is terecht. Daarom doorloop je in de Doorbraaktool stappen die je helpen je plan te onderbouwen vanuit de wet. Daarnaast maak je de rekensom waarin je laat zien dat jouw doorbraak stukken goedkoper uitpakt voor de BV Nederland dan als we het probleem laten voortsudderen. Het op papier krijgen van zulke informatie geeft de professional zelfvertrouwen het benodigde draagvlak te vinden voor het plan.’ Ria de Vries is wijkcoach in Gelderland en doet het al jaren zo: ‘Ik ben altijd een out of the box-denker geweest en maak allang gebruik van de ruimte in de wet. Zo ben ik met een ambtenaar van de gemeente naar de sociale dienst geweest om de kostendelersnorm een jaar op te schuiven, nadat ik hem voorrekende dat de daklozenopvang voor een bepaald gezin vele malen duurder was dan die 300 euro die nu ingehouden ging worden. Ik kijk naar wat voor een inwoner het meest belemmerend werkt, of we dat kunnen oplossen. Dat gaat vaak dwars tegen de bureaucratie van de “regeltjes” in, maar heeft wel het grootste effect.’ Op deze manier kijken naar problemen levert volgens haar andere oplossingen op: ‘Als we bij alle situaties de maatschappelijke kosten zouden uit­­rekenen en de kwaliteit van leven van de inwoner erbij optellen, zouden we vaak andere stappen zetten.’ Ofwel: omregelen, zoals de Doorbraakmethode het noemt.

*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken: Zonder zorgen schuldenvrij. Rust en ruimte in hoofd en hart. Lees hier verder over hoe de Doorbraakmethode en andere initiatieven impact hebben op het leven van mensen met schulden.