DoorbraakData
Data-fact: daklozen ervaren minder systeemknelpunten, naarmate ze meer persoonlijke problemen hebben. Wat betekent dit? Chef data Iris legt het uit.
Iris, kun je allereerst uitleggen wat je bedoelt met systeemknelpunten en persoonlijke problemen?
‘We kijken bij data natuurlijk naar verschillende dingen die er in een casus gebeuren: zo heb je de problemen die in een casus spelen, denk aan: schulden, woonproblematiek, een licht verstandelijke beperking of GGZ. Dit noemen we persoonlijke problemen. Daarnaast zijn er knelpunten die met het systeem te maken hebben; bij professionals of bij het huishouden zelf wat een oplossing of een doorbraak in de weg staat. Dat kan zijn: geen toegang tot bepaalde voorzieningen, zoals een urgentieverklaring, of morele oordeelsvorming van de hulpverleners die bij je casus betrokken zijn.’
Wat heb je ontdekt?
‘Als we casussen analyseren, is de trend die we in het algemeen bij huishoudens zien: hoe meer persoonlijke problemen er zijn hoe meer knelpunten er ontstaan. Door die gestapelde problematiek gaat er steeds meer mis.
Maar we zien een heel interessant verband bij dakloze huishoudens. Specifiek de groep die niet in de maatschappelijke opvang zit en ook niet bij familie of vrienden op de bank slaapt, maar echt op straat leeft. Uit de data blijkt dat het aantal systeemknelpunten bij deze groep afneemt naarmate er meer persoonlijke problemen spelen. Dus: hoe meer persoonlijke problemen de dakloze heeft, hoe minder knelpunten er geregistreerd worden. Als deze groep dus ‘slechts’ twee of drie problemen heeft, lopen ze tegen meer concrete systeemknelpunten aan dan als ze zeven of acht problemen bij elkaar hebben.’
Interessant! Zien jullie een verklaring voor dit verband?
‘We hebben wel een idee wat dit zou kunnen verklaren: je loopt als dakloze in deze situatie bijvoorbeeld niet tegen de morele oordeelsvorming van een professional aan, als er überhaupt geen professionals bij je casus betrokken zijn. En je hebt geen last van het te langzaam gaan van het regelen van je uitkering, als je door het gebrek aan een postadres die hele aanvraag niet kunt doen.’
Je loopt als dakloze niet tegen de morele oordeelsvorming van een professional aan, als er überhaupt geen professionals bij je casus betrokken zijn.
Wat betekent dit?
‘Het zou zomaar kunnen dat deze groep, in het proces waarin ze hun problemen proberen aan te pakken en op te lossen, in de eerste instantie tegen steeds meer dingen aanlopen naarmate ze iets aanpakken: heb je een postadres voor je uitkeringsaanvraag, dan weten schuldeisers je ineens ook weer te vinden. Dan houd je van het geld wat je hebt gekregen door je uitkering vervolgens niet meer genoeg over om een huisje van te huren. In zekere zin houdt het systeem op deze manier de problemen van deze groep in stand. In ieder geval functioneert het op bepaalde punten niet goed genoeg om deze groep te helpen hun problemen op te lossen.’
We zetten data-onderzoek in om zorg en hulp die mensen krijgen beter, passender te maken. Revolutionair! Maar er is ook een belangrijke waarschuwing: ‘Data zonder praktijk, maakt onbedoeld slecht beleid.’